سیما و سینما بیش از توجه به ساخت آثار دقیق و تأثیرگذار میکوشند دقایق فیلمبرداری روزانه، لوکیشنهای کم و تکراری را جلوی دوربین ببرند؛ از بازیگرانی استفاده کنند که بیشتر به دیالوگحفظکن معروفند تا شخصیتپرداز! روندی که هیچوقت در گذشته طلایی سریالهای تلویزیونی و کارهای سینمایی، متوجه چهرههای کاربلد آن دوره و زمانه نمیشد؛ چون بیشتر متوجه رسالتها و وظایفشان میشدند و ترجیح نمیدادند درباره هر مسئله و اتفاقی از خودشان واکنش نشان دهند.
زمانی «تولدیدیگر» در این تلویزیون ساخته میشد یا «مزد ترس» و « »؛ سریالهایی که در بازپخشهای مجدد هم حرفهای تازه و جدیدی برای مخاطب دارند. داستان سریال داریوش فرهنگ جزو کارهای پرطرفدار دهه 70 بود که آن را مسعود رسام و بیژن بیرنگ تهیه کرده است. سریال «تولدیدیگر» زوج مرفهی را بهنمایش درمیآورد که مشکلات عدیدهای با یکدیگر دارند. زن خانه بر اثر تصادف و آتشگرفتن خودرو، ناپدید میشود و بقیه ماجرا که در آن بازیگران شاخصی همچون مرحوم جمیله شیخی ایفای نقش میکردند.
فارغ از این حضور مؤثر و بهیادماندنی، تاکنون در سریالهای متعددی همچون «مزد ترس»، «پهلوانان نمیمیرند»، «اغما»، «دلنوازان»، «خونبها»، «شوق پرواز» و «معمای شاه» به ایفای نقش پرداخته و آخرین کاری که از او در تلویزیون پخش شد هم به سریال «آنام» برمیگردد. البته او در سینمای ایران هم آثار قابل اعتنایی همچون «کانیمانگا»، «روز شیطان»، «بازی با مرگ»، «اخراجیها» و «فرزند صبح» را دارد.
وقتی از عبدالرضا اکبری سؤال میکنیم کدام نقشهایش را دوست دارد به نقش مهندس نامی در سریال «تولدی دیگر» اشاره میکند که ارتباط خوبی با این کاراکتر برقرار کرده است. نقش پهلوان نصرت را هم دوست دارد که در مجموعه نمایشی «پهلوانان نمیمیرند» روی آنتن رفت و سروان محمدی در سریال «مزد ترس» را هم کار خاطرهانگیز دیگر خودش میداند.
او این روزها مثلِ گذشته حضور پررنگی در سریالهای تلویزیونی ندارد؛ پیگیرِ این موضوع شدیم و عبدالرضا اکبری چند دلیل آورد. او به خبرنگار تسنیم گفت: برخی از تهیهکنندگان به تعهداتِ مالیشان پایبند نیستند و این رویه عمده بازیگران را ترسانده است. یک قسط میدهند و باید به دنبال بقیه دستمزدمان بدویم. در حالیکه پیش از این، تهیهکنندگان نسبت به تعهداتشان و دستاندرکاران نسبت به طراحی درستِ فیلمنامه و فضایِ کارگردانی، از دقتنظری برخودار بودند و به ظرافتها توجه میکردند.
اکبری البته دلایل دیگری هم میآورد و چنین میگوید: “کمکار شدن من و بسیاری از دوستان قدیمی دلایل مختلفی دارد؛ اما عمده آن برمیگردد به کاراکترهایی که در نظر میگیرند مثل پدرها یا پدربزرگها و حتی مادرها و مادربزرگها؛ بیشتر ما را برای این نقشها میخواهند و قاعدتاً نمیتوانیم محور سریالها باشیم. از طرفی دیگر با خیل عظیم بازیگرهای متفاوت مواجهیم که درصد پیشنهاد و دعوت را پایین میآورد.”
بازیگر سریالهای قدیمی تلویزیون تأکید کرد: فیلمنامهها مثلِ گذشته ما را درگیرِ خودش نمیکند. یا قصهها تکراری شدهاند و یا آن غنایِ گذشته را ندارد. دنبال بازی در نقشی متفاوتیم؛ نقشی که تابهحال کار نکرده باشیم، هرچند از این راه امرار معاش میکنیم اما با مشکلات دست و پنجه نرم میکنیم تا بالأخره جایی و روزی، کاری باب میلمان باشد. عمده قصهها تکراری شدهاند و کارهای تکراری ویژگی و جذابیتی برای بیننده ندارند، باید بهسمت قصههایی برویم که ما را جذب کنند.
وی در میانِ صحبتهای خودش به سریالی همچون «پهلوانان نمیمیرند» اشاره کرد و گفت: آنقدر دقت و وسواس روی کارها بود که قبل از رفتن جلوی دوربین، روزها تمرین میکردیم. یادمان نمیرود با آن هنرپیشههای قدیمی و قدرتمند، سریالی چون «پهلوانان نمیمیرند» ساخته شد که روزها قبل از جلوی دوربین تمرین میکردیم تا دیالوگها بهتر ادا شوند و مخاطب کار بهتری را ببیند. سالها از آن روز میگذرد و مردم هنوز هم این سریال را دوست دارند و برایشان تازگی دارد. کارها باید پختگی خودشان را پیدا کنند چه قبل از تولید و چه بعد از رسیدن به سرمنزل تولید؛ این اتفاق بر سر ساخت «مزد ترس» هم افتاد که تماشاچی هنوز هم این کار را میپسندد.
بازیگر سریال «پهلوانان نمیمیرند» در پاسخ به این سؤال که چرا سریالهای آن دوره نوستالژی میشدند، توضیح داد: سریالهای آن زمان و دوره، نوستالژی این دوره شدند چون تمام ذهن و فکر بازیگر، بازیگری و هنرمندی بود؛ فیلمنامهها با دقت نوشته میشدند؛ یادم میآید سریال «تولدی دیگر»، «پهلوانان نمیمیرند» و خیلی از کارهایی که گذشته ساخته شدند را چندین فیلمنامهنویس بررسی میکردند و یادم میآید در جریانِ ساخت همان «تولدی دیگر» در پیشتولید با خانم زنگنه و مرحوم جمیله شیخی دیالوگ میگفتیم و تمرین میکردیم؛ برایمان مهم بود کجا “آکسان” و “تأکید” روی دیالوگی انجام شود و امروز این چیزها مهم نیست و کسی را نگران نمیکند.
این بازیگر سینما و تلویزیون درباره مدیران جدید تلویزیون و اینکه جریانِ ساخت سریال در صدا و سیما چگونه پیش برود که دوباره شاهد تکرارِ دوران طلایی سریالسازی سیما باشیم، خاطرنشان کرد: برای همه مدیران جدید و جوانِ تلویزیون آرزوی موفقیت دارم. بهنظر من باید روی فیلمنامه و داستان سریالها سرمایهگذاری خوبی داشته باشند. چرا که در وهله اول باید کارها دارای قصه خوب باشند؛ قصه باید پیچیدگیهای خاصی داشته و دارای اوج، فرود و گره باشد؛ داستان باید بتواند بیننده را با خودش درگیر کند و همچنین ساختار خوبی داشته باشد؛ از طرف دیگر، کار خوب حتماً باید توسط تیم حرفهای ساخته شده باشد. بازیهای خوب، دکوپاژ و موسیقی مناسب کمک میکنند تا در نهایت، کار خوبی داشته باشیم؛ چنین کارهایی ارزش نگاه کردن دارند.
او درباره نقشِ مورد علاقهاش گفت: خیلی دوست دارم در کارهایی مثلِ «معمای شاه» کار کنم؛ چون به فضایِ کارهای تاریخ معاصر علاقهمندم. در گذشته برای تصویربرداری خیلی از کارها به شهرستان میرفتم و یا شاید مدتها در فیلمبرداری بودیم اما این روزها اگر کار طولانی پیشنهاد باشد و یا در شهرستان فیلمبرداری شود، کمتر قبول میکنم. در صورتی این دعوت را میپذیرم که به این جمعبندی برسم گروه و متن و شرایط خوبی وجود دارد. الان خیلی از کارها مثلِ گذشته نیست که برای فیلمبرداری به خارج از تهران برویم. امروز کارها آن نظم و فضایِ هنری و جذابیتِخودشان را ندارند و امیدوارم به یک سریالسازی ایدهآلی دست پیدا کنیم تا مثلِ گذشته مردم پایِ سریالهای تلویزیون بنشینند و پیگیرِ قسمت به قسمت آن باشند.
اکبری در پایان درباره سریالِ «شب بیدار» صحبت کرد که در آن ایفای نقش کرده است. او گفت: قرار بود این سریال در همین روزها از شبکه دو سیما پخش شود اما به هر دلیلی این اتفاق نیفتاد و مجموعه دیگری در حال پخش است. احتمالاً در زمانی دیگر «شب بیدار» از شبکه دو سیما پخش میشود. این مجموعه فضایِ متفاوتی دارد و امیدوارم به دلِ مخاطب بنشیند.
تِم اصلی سریال «شب بیدار» در رابطه با یتیمنوازی است؛ به نوعی قیّم بودن یک یتیم و مسئولیتهایی که برای طرف مقابل دارد مورد توجه است. همانطور که پیش از این علی مهام تهیهکننده این سریال گفته، “در این مجموعه سعی شده از نگاه مذهبی و اجتماعی به این موضوع پرداخته شود و تلاش شده به این مهم بدون پرگویی و درشتنمایی و هنرمندانه توجه کنیم.”
در این مجموعه بازیگرانی چون پرویز فلاحی پور، عبدالرضا اکبری، فریبا متخصص، شیوا خسومهر، جعفر دهقان، مهدی سلوکی، پویا امینی، سارا احمدیان، بهزاد خداویسی، مریم موسویان و شاهد احمدلو بازی میکنند.